Stadsoevers: een sprookje wordt realiteit

Als oud-inwoner van de Westrand las ik jaren geleden in de krant over een plan om van een verwaarloosd bedrijventerrein een woonwijk te maken. Ik had wel enige bedenkingen. Doe eerst eens even iets aan de Westrand voordat er zo’n luxe woonwijk wordt gebouwd was mijn eerste gedachte. Aan de andere kant konden meerdere vliegen in één klap worden geslagen. Een mooie uitbreiding van de Westrand, aansluiting van de wijk op het centrum, een mooi perspectief voor de Kade en rotzooi opruimen aan de Havendijk en Scherpdeel. Kortom: het verwijderen van een rotte kies op een paar honderd meter van de binnenstad.

Het plan om samen met een Stadskantoor een nieuw vmbo op locatie oost te bouwen ondervond vanaf het eerste moment grote kritiek. Het bouwen van een nieuw stadskantoor ligt in de samenleving altijd gevoelig. Moet zoveel geld worden uitgegeven aan ambtenaren? Bovendien kondigde zich een economische crisis aan die gaandeweg alleen maar groter van omvang werd. Ook de locatie was een punt van discussie. Het complex zou mede moeten dienen als scherm tegen eventuele stank- en geluidoverlast van Borchwerf. Op zich niets mis mee omdat aan de hoogste milieueisen zou kunnen worden voldaan.

Tot de verkiezingen konden de plannen rekenen op een ruime meerderheid in de gemeenteraad. Gronden en panden werden aangekocht, voorbereidingskosten gemaakt en een contract met marktpartijen afgesloten. Op deze wijze zijn de afgelopen tientallen jaren verschillende wijken gebouwd bijvoorbeeld de Landerijen. De afgelopen tien jaar hebben dan ook meerdere coalities de plannen gesteund.

Toch ontstond aan het begin van deze periode de noodzaak om de plannen opnieuw onder de loep te nemen. Het college nam het besluit om niets te ontzien. De economische crisis bleek intussen te leiden tot zeer omvangrijke bezuinigingen en de woningmarkt stortte verder in dan iemand had kunnen voorzien. Besturen van een stad betekent goede besluiten nemen en dus ook schade voor de Roosendaalse samenleving beperken of zelfs vermijden. Dit leidde vorig jaar tot het besluit om geen stadskantoor meer te bouwen maar een veel kleiner bestuurscentrum. Meer zat er op dat moment niet in omdat het contract met de marktpartijen deze ruimte niet bood. Een eventueel juridisch conflict had mogelijk geleid tot schadeclaims en verlies van tientallen miljoenen grondwaarde. De aangekochte grond zou immers weinig meer waard zijn. Verder zou tien jaar voorbereidingstijd voor niets zijn geweest. Een gemeentebestuur dient haar burgers hiervoor te behoeden.

Dat dit overigens niet elk gemeentebestuur lukt blijkt wel uit de toenemende stroom van alarmerende berichten uit andere gemeenten. Zo lijkt Apeldoorn 200 miljoen euro te verliezen, Almelo 100 miljoen, Bergen op Zoom 50 miljoen, enz, enz. En de lijst met gemeenten wordt al maar langer en langer. Dit kost de inwoners van deze gemeenten veel, heel veel geld. Moeten we niet ons uiterste best doen om dit in Roosendaal te voorkomen?

In de loop van vorig jaar bleek dat de planning voor de bouw van het vmbo niet gehaald ging worden. Verder zou de woningbouw op Stadsoevers zodanig worden vertraagd dat de school nog tientallen jaren in een slechte omgeving zou staan. Tegelijkertijd bleken de projectontwikkelaars met wie een contract was getekend, bereid om opnieuw aan tafel te gaan zitten. Er volgde een complex proces waarin met heel, heel veel dingen rekening moet worden gehouden. Doel was het behoud van perspectief voor de Roosendalers en beperken van de schade door de crisis.

En wat is het resultaat? Het nieuwe vmbo wordt gebouwd. Op Stadsoevers wordt een prachtig nieuw Kellebeekcollege gebouwd. Tezamen zal dit een forse impuls voor het onderwijs in Roosendaal en omgeving betekenen. De huisvesting van de ambtenaren zal op een laag pitje worden gezet. Maar wat nog belangrijker is dat het perspectief op Stadsoevers blijft bestaan inclusief kansen voor een evenementenzone. De rotte kies op een paar honderd meter van de binnenstad zal verdwijnen al duurt dat nog wel even. De bouw van 900 woningen zal over een grotere periode worden uitgesmeerd. Niemand die nu nog gelooft dat er huizen worden verkocht maar juist een gemeentebestuur moet verder kunnen kijken. Uit recente cijfers van de provincie blijkt dat ook in Roosendaal de komende jaren gebouwd moet gaan worden. Met de bouw op Stadsoevers en een aantal andere locaties in de binnenstad kan voor een deel in de woningbehoefte worden voldaan. Let wel voor een deel! Maar dan moet wel het soort huizen worden gebouwd waaraan behoefte is. In het juiste tempo, voor de juiste vraag en voor de juiste prijs.

Volgens enkele critici moet Stadsoevers definitief worden stopgezet. Als dat gebeurt dan gaat 21 miljoen euro (netto aanschafwaarde) verloren en is tien jaar voorbereidingstijd – en kosten – voor niets geweest. En de rotte kies op een paar honderd meter van de binnenstad blijft liggen tegen de Westrand en de Kade. Wordt het sprookje een nachtmerrie? Is dat het juiste perspectief of grijpen we de kansen die er liggen?

Gaat Roosendaal behoren tot de gemeenten die tientallen tot honderden miljoenen euro verliezen? Daarvan is nog geen sprake. De afgelopen tien jaar heeft de gemeente Roosendaal een behoudend grondbeleid gevoerd. Roosendaal heeft niet veel grond in eigendom en rekent niet met jaarlijkse inkomsten uit grondverkopen. En daar mogen we nu voor in onze handen klappen. Roosendaal heeft nooit geld belegd in aandelen, geld op een bank in IJsland gezet of gespeculeerd met grond. Daarvoor zijn Roosendalers te nuchter. En dat is maar goed ook.

Gaat de gemeente op Stadsoevers veel geld verliezen? Vorig jaar is een verliesvoorziening van ruim twee miljoen euro getroffen dat wil zeggen dat de opdracht om dit bedrag op Stadsoevers te gaan terugverdienen voor de zekerheid wordt geschrapt. Deze werd al enkele jaren als risico bestempeld. Zolang de grond nog niet wordt verkocht zal er tonnen aan rente moeten worden betaald. Voor de verdere rest wordt met een grote waardevermindering geen rekening gehouden. Dat zou overigens geen schande zijn gelet op de ontwikkelingen om ons heen. Uiteindelijk kan de aanschafwaarde worden terugverdiend. Maar zeker is dat natuurlijk allerminst. Dit zal afhangen van de plannen en het tempo waarin deze kunnen worden gerealiseerd. De accountant zal daar in opdracht van de gemeenteraad zeer gedegen naar kijken.

Die kijkt overigens naar de hele grondpositie van de gemeente en niet alleen naar Stadsoevers. Het is daarbij van belang om goed te kijken wat onder waarde wordt verstaan. Als alleen een betrekkelijk lage aanschaf in de boeken staat en het bouwproject doorgaat is er weinig risico maar als de aanschaf is opgehoogd met een winstverwachting en er ook nog eens kosten zijn gemaakt voor bouwrijp maken wordt het risico erg groot. Zo worden momenteel in enkele gemeenten gronden afgewaardeerd die al bouwrijp zijn gemaakt terwijl het hele project niet meer doorgaat.  In Roosendaal is daarvan gelukkig geen sprake van.

Pas als over tientallen jaren Stadsoevers gereed is, wordt de balans opgemaakt. Als alle huizen er staan zal blijken of en zo ja, hoe er verlies is geleden. Dit kan bijvoorbeeld als de gemeenteraad besluit om de grond goedkoper te verkopen ten behoeve van sociale woningbouw of om andere redenen. Maar dan wordt verlies geleden door het maken van keuzes. En dan staat er ook iets. Dan is de rotte kies weg.

Besturen van een stad is niet geloven in sprookjes of het creëren van nachtmerries. Besturen is nuchter met kennis van verleden en heden naar de toekomst kijken en de juiste besluiten nemen. Het is geen spelletje van wie gelijk krijgt maar het is realiteit.

Dit bericht werd geplaatst in politiek. Bookmark de permalink .

8 reacties op Stadsoevers: een sprookje wordt realiteit

  1. Tjebbe Will zegt:

    Compliment voor deze heldere, open uiteenzetting. Het sprookje is ontdaan van de mystiek. De bomen groeien niet tot in de hemel; maar kunnen wel groeien in een doortimmerd plan. Van rotte kies naar kroonjuweel.

  2. Eric Jansen zegt:

    Heldere uiteenzetting en goed realistisch bestuur. Gezien de omstandigheden maximaal resultaat, voor zover ik kan beoordelen.

    Toch zal ik me altijd af blijven vragen of met iets meer durf en eenheid in de politiek het mooie plan niet uitgevoerd had kunnen worden om zodanig én iets moois te bieden aan de Roosendalers én uiteindelijk meer geld te maken (naar voorbeeld Stadionkwartier Enschede). Ik realiseer me dat het andere tijden zijn, maar er wordt toch geïnvesteerd. Alleen niet geclusterd (met symbiose!), maar op bovendonk, op de kop van de kaai en mogelijk zelfs rond het stadion. Lijkt mij suboptimaal.

  3. Een mooi geschreven stuk wat helaas geen sprookje is (sprookje = in oorsprong een mondeling overgeleverd volksverhaal dat gebruikmaakt van magie en fantasie). In dit dossier is de magie ver te zoeken, de nodige fantasie is nu wel nodig en zo te lezen gelukkig ook aanwezig. Ben benieuwd naar de vertaling van fantasie naar concrete voorstellen en zaken. De jaarlijkse ophoging van de boekwaarde van de gronden van 2,25% (?) staat nog steeds. In de CV / BV liep de gemeente voor 50% risico. Uit de tot op heden verstrekte info krijg ik sterk de indruk dat aanpassing of vernieuwe hiervan betekend dat de gemeente voor 100% risicodrager word. Waarom nu de gemeenteraad niet vragen om een (extra) verliesvoorziening te treffen? Dit lijkt mij wel zo verstandig. Bij een meevallend eindresultaat kan dit weer terug worden gestort. Bij een negatief resultaat, zonder voorziening kan de klap onverwacht hard aankomen. Een vervolg van dit sprookje mag wat mij betreft een tijdelijke invulling van al aangekochte gronden bevatten. Met een paar leuke/goede plannetjes is het wellicht mogelijk een deel van het renteverlies op deze gronden te compenseren. Misschien moten we het hier eens over hebben.

  4. Paul van Oorschot zegt:

    Je hoeft niet te wachten todat de huizen er staan om te weten of, en zo ja, hoeveel verlies er is geleden.
    Stel nu een realistische exploitatie op en je zult zien dat als je de residuele grondwaarde uitrekend er een heel andere grondprijs uitkomt.( 25-30 % lager !!)
    Daardoor zal er m.i. maar 1 oplossing kunnen zijn: afwaarderen van de grond.
    Maar of de gemeentelijke begroting dat kan hebben is de vraag.
    Dan zal ook sociale woningbouw weer tot de mogelijkheden behoren, welke je gewoon nodig hebt in deze wijk.
    Dit is de enige mogelijkheid om je plan ooit nog eens vlot te trekken, mits je scherm tegen eventuele stank- en geluidoverlast er komt; je moet tenslotte aan de mileueisen voldoen, maar dat is niets nieuws.

    • Helemaal mee eens Paul. Maar deze wethouder probeert de onvermijdelijke afboeking uit te stellen tot 2013 zodat deze pas in de jaarrekening 2013 zichtbaar wordt. En laat deze jaarrekening nu pas gepubliceerd worden na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014.

      Dan is er nog het slimmigheidje van deze wethouder met zijn fondsen van de Agenda van Roosendaal die vele miljoenen hebben en ik voorspel je dat deze in de aanloop van de verkiezingen in 2014 al in het jaar 2013 royaal worden uitgegeven als een verkapte vorm van campagnevoeren met belastinggeld.

      Wethouder Toine Theunis is buitengewoon slim en zolang de meerderheid wegkijkt krijgt hij het ook nog voor elkaar. Misschien want er zijn wel steeds meer kritische raadsleden en ook de accountant van Deloitte wordt met de dag alerter. Het is maar zeer de vraag of de accountant zal mee willen doen in dit politieke spelletje van de wethouder.

      • Curieus commentaar van heer Schijvenaars. Hij heeft in de gemeenteraad voor de Agenda van Roosendaal gestemd en dus ook met de fondsen. Nu is het helemaal anders. Over draaikonten gesproken.
        Voor wat betreft afboekingen is het heel simpel. Een onontkoombaar verlies moet in de jaarrekening worden genomen. Als dit nog niet helemaal zeker is dan is het een strtategische en dus inhoudelijke keuze. Dan staat het belang van de Roosendaalse samenleving voorop en niet dat van een eenling. Verliezen nu tasten de weerstandscapaciteit van de gemeente aan terwijl we die de komende twee jaar hard nodig hebben. Dit is wat Paul van Oorschot en ook Joost Hertoghs bedoelen maar zij reageren dan ook inhoudelijk.

  5. Toine Theunis heeft een blog op https://toinetheunis.wordpress.com waar hij strikt formeel gezien schrijft als persoon Toine Theunis. Maar het is dezelfde persoon die ook de rol vervult van wethouder Toine Theunis. De eerste vraag zou zijn deelt wethouder Toine Theunis de opvatting van de persoon Toine Theunis en dat is helemaal relevant bij het laatste artikel https://toinetheunis.wordpress.com/2012/02/16/stadsoevers-een-sprookje-wordt-realiteit/

    Zoals heel vaak schrijft Toine Theunis artikelen zonder expliciet te zijn over zijn bronnen en over zijn opvattingen. Keer op keer vertelt hij hele en halve onwaarheden en vergeet hij belangrijke delen van de hele context van het verhaal. Hij laat heel bewust veel interpretaties over aan de lezer en dat is natuurlijk een slimme strategie zodat hij er zich altijd uit kan draaien. Het is opvallend hoe Toine Theunis zich ontwikkelt tot een wethouder oude stijl die op een charmante maar onweerlegbare wijze de kunst verstaat om overtuigend voor te zijn om vervolgens weer overtuigend tegen te zijn. Een draaikont eerste klas!

    Een voorbeeld. De Roosendaalse Lijst dwong vlak voor de verkiezingen in 2009 een meerderheid in de Raad om voor te stemmen en ging vervolgens de verkiezingen van 2010 in met het geldverslindende en prestigieuze project Stadsoevers, Stadskantoren en Stadsscholen. Er werd een coalitie gesloten met als prioriteit de realisatie hiervan en wie werd gevraagd om wethouder te worden en was het dus 100% eens met dit geldverslindende en prestigieuze project van de familie Adriaansen? Precies….wethouder Toine Theunis die 100% voor was!

    De weerstand tegen dit geldverslindende en prestigieuze project in politiek en maatschappij nam onverminderd toe en uiteindelijk zag de coalitie zich gedwongen om te komen tot een heroverweging van dit project en begin 2011 werd het besluit genomen tot een heroverweging met een Bestuurscentrum in symbiose met de VMBO school. Van het oorspronkelijk plan bleef dus minder dan de helft over. En wie werd gevraagd om deze politieke draai te verkondigen en te verdedigen van de familie Adriaansen? Precies….wethouder Toine Theunis die 100% voor was!

    Evenwel de maatschappelijke en politieke weerstand bleef groeien en in de loop van 2011 kwamen de eerste signalen dat die symbiose volstrekt ridicuul was en dat ook het zogenaamde Bestuurscentrum een nogal naïeve oplossing was om het geldverslindende en prestigieuze project Stadsoevers, Stadskantoren en Stadsscholen overeind te houden. En wie werd gevraagd om deze politieke draai in goede banen te leiden en te zorgen dat het gezichtsverlies beperkt werd van de familie Adriaansen? Precies….wethouder Toine Theunis die opnieuw 100% voor was!

    Uiteindelijk werd begin 2012 dan toch toegegeven dat het geldverslindende en prestigieuze project Stadsoevers, Stadskantoren en Stadsscholen definitief van de baan is. Het Stadskantoor blijft gewoon in Stadserf in het centrum en de VMBO school gaat elders in de stad bouwen. Voor de vorm blijft het college nog spreken over Stadsoevers in een afgewaarde vorm van Stadsoevers deel 1, deel 2 en deel 3. Met een beetje geluk wordt de komende jaren nog iets gerealiseerd van wat ik heb genoemd Zuidoevers. En wie is deze keer de grote leider of lijder van dit afgeblazen project van de familie Adriaansen? Precies….wethouder Toine Theunis die opnieuw 100% voor was!

    Nu kan ik het hele sprookje van de persoon Toine Theunis en of wethouder Toine Theunis verder probleemloos ontrafelen maar laat het kraakhelder zijn dat Toine Theunis steeds meer in zijn eigen sprookjes begint te geloven waar hij iedere keer 100% voor was.

    Het probleem is alleen dat elke sprookje keer op keer een volstrekt andere wending krijgt en dan wordt er toch ongenadig aan de geloofwaardigheid van Toine Theunis geknaagd.

    Is hij de volgende keer bij een nieuw sprookje weer 100% voor?

  6. D'n Jewan zegt:

    Moet er dan niet iemand een einde maken aan die sprookjes, je weet immers sprookjes bestaan niet, kortom wie maakt Toine wakker, en ga eens reeel nadenken wat je kunt doen.

Plaats een reactie